Category: Astronomy History
“සමන්පිච්ච මල් ඉහිරුණු නිල් තණකොළ පිට්ටනියක් වගෙයි අහස අන්න බලනු කොච්චර ලස්සනද රෑට” යනුවෙන් වර්ණනාවට ලක්වූ රාත්‍රී අහසේ ග්‍රහ තාරකා හා වෙනත් ආකාශවස්තු පිළිබඳ කවි ඔබ අසා ඇතුවාට සැකයක් නැත. රෑ අහස මේ ආකාශ වස්තු මවන අසිරිය නෙත් සිත් පිනවයි. මේ අහස කෙතරම් ආශ්චර්යය වත්ද.
මානව ශිෂ්ඨාචාරයේ මුල් යුගයේ සිටම අහස හා ආකාශවස්තු මිනිස් වර්ගයාගේ විමසිල්ලට ලක් වීය.මේ ආකාශවස්තු පිලිබඳ වූ විද්‍යාව තාරකා විද්‍යාව බවට නොදන්නෝ නොවෙති.තාරකා විද්‍යාව යනු ලොව ඉපැරණිතම විද්‍යාවයි.නමුත් මෙතරම් පෞරානික වූ තාරකා විද්‍යාව පිලිබඳ ඇල්මක් ඇති අප මොහොතක්වත් මෙය ආරම්භවූයේ කෙසේ දැයි සොයා බැලුවාද? එසේනම් අපි තාරකා විද්‍යාව ප්‍රවර්ධනය හා එහි ඉතිහාසයට යමු.
තාරකා නිරීක්ෂණ පිලිබඳ නිරීක්ෂණ වාර්තා ලිඛිතව එනම් මැටි ඵලකතුල සටහන් කරමින් ක්‍රී.පූ1500 දී පමණ කාලයේ සිට බැබිලෝනියාවෙන් තාරකා විද්‍යාව ආරම්භවී ඇතැයි සැලකේ. බැබිලෝනියානු ශිෂ්ඨාචාරය විසින් බටහිර ලෝකය වෙත කරන ලද මහත්ම බල පැමක් ලෙස තාරකා විද්‍යාව සැලකිය හැකිය.කාලය මනින පැය,දින,සති,මාස ක්‍රමය අප අතරට ලැබුනේ බැබිලොනියාවෙනි. ග්‍රහලෝකවල නමින් දිනයන් නම් කිරීම බැබිලෝනියාවේ තාරකා විද්‍යා දැනුම පිලිබඳ හොඳම නිදසුනයි.බැබිලෝනියානුවෝ චන්ද්‍රයාට මුල් තැනක් දුන්හ.ඔවුන්ගේ වර්ෂය දින තිහක චන්ද්‍ර මාස දොළහකින් යුත් දින 360 කින් සමන්විත විය.මෙහිදී ඇතිවූ ගැටලුවලට පිළියම් වශයෙන් හැම හයවැනි වර්ෂයකටම වැඩිපුර චන්ද්‍ර මාසයක් එක් කළහ.
බැබිලෝනියානු තාරකා විද්‍යාව ජෝතිශ්යමය ස්වරූපයක් ගත්තකි. ක්‍රි.පූ 668-625 දී පමණ ඇසිරියාවේ විසූ අසුර්ඛනිපාල් රජු විසින් රචනාකරන ලද තාරකා විද්‍යා පුවරු විශාල සංඛ්‍යාවක් තැන්පත් කර තිබූබව වාර්තාවේ.තවද මෙසේ තැන්පත් කර තිබූ තවත් ලේඛනයක් ක්‍රී.පූ 3800 විසූ පළවන සාර්ගෝන් රජුගේ කාලයට අයත් බව වාර්තාවේ.මේ අයුරින් ඇසිරියානුවෝ දිනපතා ග්‍රහලෝකයන්හි හැසිරීම් රටාව නිරීක්ෂණයකර ඒවා ගණනය කොට ඒවායේ වාර්තාවන් සාදා ඇතිබවට වාර්තාවේ.මෙම වාර්තාවන් අසුර්ඛනිපාල් රජු විසින් අනෙකුත් නගර වලට බෙදාදී ඇතිබවත් පසු කලෙක මෙම මෙම වාර්තාමගින් අනාවැකි පලකලබවත් එම අනාවැකි පලකිරීමේ කාර්යය පූජකවරුන්ගේ කාරයක් බවට පත්වුන බවත් ඉතිහාසයේ සඳහන්වේ.පූජ්‍යස්ථානවල විශාල ගල් කුලුණු ඉදිකොට ගෙන සරල උපකරණ මගින් අහස නිරීක්ෂණය කර අනාවැකි පළකලහ.බැබිලෝනියාවේ බාබල්ගේ කුලුණ මෙයට ශාක්ෂි දරයි.එවකට හඳුනාගෙන තිබූනේ ග්‍රහලෝක පහක් පමණි.මෙම ග්‍රහලෝක පහ සහ හිරු ,සඳු පිළිබඳ ඔවුන්ගේ විමසිල්ලට ලක්විය.තවද මෙම යුගයෙහි ඔවුන් සතුව කාලය මනින ඔරලෝසුවක් වැනි යමක් තිබී ඇති බව පුරාවිද්‍යා ග්‍රන්ථවල සඳහන්ව ඇත. නමුත් විශ්වය පිළිබඳ ඔවුන්තුල වූයේ නොපැහැදිලි සංකල්පයකි.මන්දයත්,ඔවුන් පෘථිවිය කවාකාර භූමියක් බවද ඒවටා විශාල ගඟක් ගලායන බවද ගඟ මහසයුරට ඔබ්බෙන් පිහිටා ඇති බවද අහස රැදී ඇත්තේ උස් කදු මුදුන්වල බවද විශ්වාසය විය.
බැබිලෝනියානුවන් සූර්ය ග්‍රහණ චන්ද්‍ර ග්‍රහන පිළිබඳ විශේෂ ලෙස අවධානයක් යොමුකර ඇත. සූර්ය ග්‍රහණ චන්ද්‍ර ග්‍රහන පිළිබඳ වාර්තා තැබීම බැබිලෝනියානුවන්ගෙන් තාරකා විද්‍යාවට සිදුවූ අමිල සේවයකි.පසු කලෙක මෙම වාර්තා ක්ලෝඩියස් ටොලමි විසින් නිරීක්ශණයට යොදාගෙන ඇත.
මේ භාගයේදීම ඊජීප්තුව තරකා විද්‍යාව අතින් දියුණුවක් ලබාසිටියහ.මේබව පැරණි ඊජීප්තු පිරමීඩ වලින් හමුවූ චිත්‍ර හා අක්ෂර වලින් පැහැදිලිවේ. මෙවන් දැවැන්ත පිරිමීඩ සෑදිමට හා විශාල ඇළ වේලි ඉදිකිරීමට ඔවුන් තාරකා උපයෝගීකර ගත්හ.ඔවුන්ගේ වසරක් දින 360 කට සීමාවිය.එහෙත් පසුව එම ගණනයන් අවුල් සහගත නිසා වසරකට දින 5ක මාසයක් එක කළහ.තවද දින 1/4ක් එකතුකර එය අධික වර්ෂයක් ලෙස නම් කොට ඇත,මෙලෙස අදික වසරක හදුන්වා දීඇත්තේ ටොලමිගේ යුගයේ ඇලෙක්සැන්ඩ්‍රියානු නක්ෂත්‍ර විද්‍යාඥයන්වූ ග්‍රීකයන් විසිනි. ඊජිප්තුවරුන් විසින් දවසක් කොටස් දෙකකට වෙන්කර ඇත. එනම් දහවල පැය 12 හා රාත්‍රීය පැය 12 ක් වන ලෙසයි. ඔවුන් කාලය මැන ගැනීමට හිරු තැටිය හා ජල ඔරලෝසුව භාවිතාකර ඇතිබව සඳන්වේ.
හිරු තැටිය
බැබිලෝනියානුවන් මෙන්ම ඊජීප්තුවරුන්ද විශ්වය පිළිබඳ විශේෂ මතයක් දැරූහ.ඔවුන්ගේ මතය වුයේ අහස යනු පොලව වසා සිටින වහලයක් බවත් ආයත චතුරස්‍රකාර පෙට්ටියක් බඳුවූ කොන් හතරකින් ඉහලට නැගුණ කණු සතරකට අහස සවිවී ඇති බවත් පොළෝ තලය මදක් වක්‍රවූ අතර ඒ මැද නයිල් ගංඟාව වූ අතර හිරු දෙවියෝ දින පතා යෝධ අහසේ සිට ඇද හැලෙන ගංඟාවකින් ඔරුවක නැගී පැමිණ සිය දෛනික චාරිකාවේ යෙදෙන අතර ගංඟාවේ පළල නිසා හිරු දෙවියන් එක් එක් සෘතු වලදී පොළොවෙන් ඈතින් වූ ඟං ඉවුරට ළංව ගමන් කිරීමත් සිදුකරන බවය.සෘතු බිහිවූයේ මේ ආකාරයටය.ඔවුන්ද සූර්යය හා චන්ද්‍රයා පිලිබඳ අනාවැකි පලකර ඇතිබවට සාක්ෂි හමුවී ඇත.
අහසේ ඇති නොයෙක් වස්තූන් පිළිබඳ බැබිලෝනියානුවන් දේවත්වයෙහිලා සැලකුවද ග්‍රීකයෝ ඒවා සොබාදාමේ දායාදයන් ලෙස සැලකූහ.බැබිලෝනියානුවන් මෙන් නොව මොවුන් විශේෂ අවධානයක් යොමුකර ඇත්තේ විශ්වය හා ග්‍රහවස්තු වෙත බව පෙනේ. ග්‍රීකයන්ද ග්‍රහවස්තු පිළිබඳ විවිධ මත දරා ඇත.ඇනෙක්ෂිමැන්ඩර් ගේ මතය වූයේ පෘථිවිය යනු අහසෙහි පාවෙමින් ඇති තැටියක් බවත්, සූර්යයා හා චන්ද්‍රයා ඇතුලු ග්‍රහවස්තූන් විනිවිද පෙනෙන ගෝලයක් තුල පිහිටා ඇති බවත්ය.පෘථිවිය මේ ගෝලයේ කෙන්ද්‍රය බව ඔහුගේ මතය වීය.තේල්ස් පවසා ඇත්තේ පෘථිවිය සමතලයක් මත පාවෙමින් ඇති තැටියක් බවයි.මේ අවදිකීපය සමඟ තාරකා විද්‍යාව විශාල ලෙස වර්ධනය විය.
ක්‍රිස්තු පූර්ව 3000
එංගලන්තයේ පිහිටි ප්‍රසිද්ධ ස්ථානයක් වන්නේ ස්ටෝන්හෙජ් ගල්කුලුණු වේ. මෙය ඉතා සංකීර්ණ තාරකා විද්‍යා දින දර්ශනයකි.මේ ගල් කුලුණු හිරුට මෙන්ම චන්ද්‍රයාටද දිශානතව පිහිටයි.මේ මගින් කාලය මෙන්ම දිනයන්ද සඳන් කරගෙන ඇත.මෙය තාරකා විද්‍යාවේ විශේෂී වූ එක් වැදගත් සලකුණකි. තවද මේ වකවානුවේම ඊජීප්තුවේ සිදුවූ පිරිමීඩද වැදගත් තැනක් ගනී.
එංගලන්තයේ පිහිටි ප්‍රසිද්ධ ස්ථානයක් වන්නේ ස්ටෝන්හෙජ් ගල්කුලුණු වේ. මෙය ඉතා සංකීර්ණ තාරකා විද්‍යා දින දර්ශනයකි.මේ ගල් කුලුණු හිරුට මෙන්ම චන්ද්‍රයාටද දිශානතව පිහිටයි.මේ මගින් කාලය මෙන්ම දිනයන්ද සඳන් කරගෙන ඇත.මෙය තාරකා විද්‍යාවේ විශේෂී වූ එක් වැදගත් සලකුණකි. තවද මේ වකවානුවේම ඊජීප්තුවේ සිදුවූ පිරිමීඩද වැදගත් තැනක් ගනී.
ස්ටෝන්හෙජ්
ක්‍රිස්තු පූර්ව 700
බැබිලෝනියානු තාරකා විද්‍යාඥයින් විසින් චන්ද්‍ර චක්‍රය නිර්මාණය කිරීම සුවිශේෂී සිද්ධියකි.මෙම චන්ද්‍ර චක්‍රය වසර 18.6 කින් සමන්විත වේ.මෙය “ප්‍රථම තරු ලිත” ලෙසද ඉතිහාසයේ සඳහන්වේ.මෙය චන්ද්‍ර ග්‍රහන පුරෝකථනයට විශේෂයෙන් යොදාගනී.
බැබිලෝනියානු තාරකා විද්‍යාඥයින් විසින් චන්ද්‍ර චක්‍රය නිර්මාණය කිරීම සුවිශේෂී සිද්ධියකි.මෙම චන්ද්‍ර චක්‍රය වසර 18.6 කින් සමන්විත වේ.මෙය “ප්‍රථම තරු ලිත” ලෙසද ඉතිහාසයේ සඳහන්වේ.මෙය චන්ද්‍ර ග්‍රහන පුරෝකථනයට විශේෂයෙන් යොදාගනී.
ක්‍රිස්තු පූර්ව 380
ග්‍රීක ජාතික ප්ලේටෝගේ ගණිතමය තාරකා විද්‍යාව කෙරෙහි ඇති ඇල්ම සුළු පටු නොවීය.ග්‍රහලෝක කක්ෂවල ගමන් කිරීමේදී ඇතිවන වෙනස්කම් පිළිබඳ ඔහු වැඩිපුර අවධානය යොමුකර ඇත.ඔහු ඉර හඳ මෙන්ම අනෙක් ග්‍රහලෝක පෘථිවිය වටා වෘතාකාර පථවල නිදහසේ ගමන්කරන බව එනම් පෘථිවිය කේන්ද්‍රකොට ගෙන ගමන් කරන බව ලෝකයට පැවසිය.මෙය භූකේන්ද්‍රවාදය ලෙස හැදින්වේ.
ග්‍රීක ජාතික ප්ලේටෝගේ ගණිතමය තාරකා විද්‍යාව කෙරෙහි ඇති ඇල්ම සුළු පටු නොවීය.ග්‍රහලෝක කක්ෂවල ගමන් කිරීමේදී ඇතිවන වෙනස්කම් පිළිබඳ ඔහු වැඩිපුර අවධානය යොමුකර ඇත.ඔහු ඉර හඳ මෙන්ම අනෙක් ග්‍රහලෝක පෘථිවිය වටා වෘතාකාර පථවල නිදහසේ ගමන්කරන බව එනම් පෘථිවිය කේන්ද්‍රකොට ගෙන ගමන් කරන බව ලෝකයට පැවසිය.මෙය භූකේන්ද්‍රවාදය ලෙස හැදින්වේ.
ක්‍රිස්තු පූර්ව 270
සෞරග්‍රහ මණ්ඩලය පිළිබඳ පැහැදිලි මතයක් ඉදිරිපත් කර ඇත්තේ මේ වකවානුවේය.සමෝස් හි වැසියකු වූ ඇරිස්ටාකස් ඇලෙක්සැන්ඩ්‍රියාවට පැමිණ ගුරුවරයෙකු වශයෙන් සේවය කර ඇතිබව කියවේ.මොහු ආකිමිඩිස්ගේ සමකාලීනයකු වන අතර පුද්ගලික ජීවිතය පිළිබඳ කිසිදු වාර්තාවක සඳහන්ව නොමැත.කෙසේවූවද, සූර්යයා ග්‍රහමණ්ඩලය පිළිබඳ මොහු ඉදිරිපත්කර ඇත්තේ මෙවැනි මතයකි, සූර්යයා නිසලව පවතින අතර ඒවටා පෘථිවිය ඇතුලු අනෙක් සෙසු ග්‍රහලෝක ගමන් ගන්නා බවයි.මෙය සූර්යය කේන්ද්‍රවාදය ලෙස හැදින්වේ.නමුත් මේ වකවානුවේ ජනතාව විසින් පිළිගෙන තිබුනේ පෘථිවිය කේන්ද්‍රකර ගත් සෞරග්‍රහමණ්ඩලයක් ඇතිබවයි.මේ හේතුවෙන් මොහුගේ මෙම ප්‍රකාශය පිළිබඳව තරමක් දුරට ගැටලු මතුවීය.
සෞරග්‍රහ මණ්ඩලය පිළිබඳ පැහැදිලි මතයක් ඉදිරිපත් කර ඇත්තේ මේ වකවානුවේය.සමෝස් හි වැසියකු වූ ඇරිස්ටාකස් ඇලෙක්සැන්ඩ්‍රියාවට පැමිණ ගුරුවරයෙකු වශයෙන් සේවය කර ඇතිබව කියවේ.මොහු ආකිමිඩිස්ගේ සමකාලීනයකු වන අතර පුද්ගලික ජීවිතය පිළිබඳ කිසිදු වාර්තාවක සඳහන්ව නොමැත.කෙසේවූවද, සූර්යයා ග්‍රහමණ්ඩලය පිළිබඳ මොහු ඉදිරිපත්කර ඇත්තේ මෙවැනි මතයකි, සූර්යයා නිසලව පවතින අතර ඒවටා පෘථිවිය ඇතුලු අනෙක් සෙසු ග්‍රහලෝක ගමන් ගන්නා බවයි.මෙය සූර්යය කේන්ද්‍රවාදය ලෙස හැදින්වේ.නමුත් මේ වකවානුවේ ජනතාව විසින් පිළිගෙන තිබුනේ පෘථිවිය කේන්ද්‍රකර ගත් සෞරග්‍රහමණ්ඩලයක් ඇතිබවයි.මේ හේතුවෙන් මොහුගේ මෙම ප්‍රකාශය පිළිබඳව තරමක් දුරට ගැටලු මතුවීය.
ක්‍රිස්තු පූර්ව 164
හැලීගේ ධූමකේතුව පිළිබඳ ප්‍රථම වරට වාර්තා වෙන්නේ බැබිලෝනියාවෙනි. ඔවුන් වාර්තා කළ ධූමකේතුවේ ගමන්මග පිළිබඳ දත්ත සියවස් ගණනාවක් පුරා ධූමකේතුවේ ගමන් මාර්ගයේ වෙනස්වීම් පුරෝකථනය කිරීමට 20 වන සියවසයේ විද්‍යාඥයින්ට ඉතා වැදගත් වීය.
හැලීගේ ධූමකේතුව පිළිබඳ ප්‍රථම වරට වාර්තා වෙන්නේ බැබිලෝනියාවෙනි. ඔවුන් වාර්තා කළ ධූමකේතුවේ ගමන්මග පිළිබඳ දත්ත සියවස් ගණනාවක් පුරා ධූමකේතුවේ ගමන් මාර්ගයේ වෙනස්වීම් පුරෝකථනය කිරීමට 20 වන සියවසයේ විද්‍යාඥයින්ට ඉතා වැදගත් වීය.
ක්‍රිස්තු වර්ෂ 150
ලොව ප්‍රථම වරට තරුසිතියමක් හඳුන්වා දීම මේ වසරේදී සිදුවිය.ටොලමි විසින් හඳුන්වාදී ඇති මෙම තරු සිතියම තාරකා රාශි 48ක් ඇතුලත්ව ඇත. “භූකේන්ද්‍රවාදය” හිසමුදුනින් පිළිගත් ටෝලමි ගේ සියලු මත හා දාර්ශනික අදහස් එකතුව “අල්මාගෙස්ට්” (The Almagest) නම් ග්‍රන්ථය ලියන ලදී. මෙය පසු කාලීනව මධ්‍යම යුරෝපයේ සහ අරාබියේ ඉතාම ප්‍රසිද්ධියට පත් විය. එසේම ටොලමි ගේ අදහස් වසර 1500ක් යන තුරුත් නොවෙනස්ව පිළිගැනීමට බඳුන් විය.
ලොව ප්‍රථම වරට තරුසිතියමක් හඳුන්වා දීම මේ වසරේදී සිදුවිය.ටොලමි විසින් හඳුන්වාදී ඇති මෙම තරු සිතියම තාරකා රාශි 48ක් ඇතුලත්ව ඇත. “භූකේන්ද්‍රවාදය” හිසමුදුනින් පිළිගත් ටෝලමි ගේ සියලු මත හා දාර්ශනික අදහස් එකතුව “අල්මාගෙස්ට්” (The Almagest) නම් ග්‍රන්ථය ලියන ලදී. මෙය පසු කාලීනව මධ්‍යම යුරෝපයේ සහ අරාබියේ ඉතාම ප්‍රසිද්ධියට පත් විය. එසේම ටොලමි ගේ අදහස් වසර 1500ක් යන තුරුත් නොවෙනස්ව පිළිගැනීමට බඳුන් විය.
ක්‍රිස්තු වර්ෂ 928
මේ වකවානුව විශේෂී වන්නේ තාරකා විද්‍යා නිරීක්ෂණ උපකරනයක් නිපදවීමයි. මෙය ඇස්ට්‍රෝලේබේ (Astrolabe) උපකරණය ලෙස නම් කර ඇති මෙය නිර්මාණය කොට ඇත්තේ ඉස්ලාම් ජාතික වඩු කාර්මිකයෙකු විසින් බව සැලකේ.මෙය තාරකාවල ග්‍රහලෝකවල පිහිටුම නිවැරදිව හඳුනා ගැනීමට බෙහෙවින් යොදා ගෙන ඇත.මෙම උපකරණය පසු කාලීන අරාබි විද්‍යාඥයින්ට ඉතාමත් ප්‍රයෝජනවත් වීය.
මේ වකවානුව විශේෂී වන්නේ තාරකා විද්‍යා නිරීක්ෂණ උපකරනයක් නිපදවීමයි. මෙය ඇස්ට්‍රෝලේබේ (Astrolabe) උපකරණය ලෙස නම් කර ඇති මෙය නිර්මාණය කොට ඇත්තේ ඉස්ලාම් ජාතික වඩු කාර්මිකයෙකු විසින් බව සැලකේ.මෙය තාරකාවල ග්‍රහලෝකවල පිහිටුම නිවැරදිව හඳුනා ගැනීමට බෙහෙවින් යොදා ගෙන ඇත.මෙම උපකරණය පසු කාලීන අරාබි විද්‍යාඥයින්ට ඉතාමත් ප්‍රයෝජනවත් වීය.
ඇස්ට්‍රෝලේබේ
ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1050
මේ අවදියේ සිදුවූ සිදුවීම නම් අහස නිරික්ෂනය කරමින් සිටි චීන තාරකා විද්‍යාඥයින් අහසේ ක්ෂනිකව විශාල දීප්තියක් දැකීමයි. මෙය තරුවක් මිය යන අවස්ථාවක තරුවේ ශක්තිය මුදා හරිනා සුපර් නෝවා පිපිරුමක් ලෙස නම් කෙරිණි. ඇමරිකාවේ මුල් ජනපදිකයින්ගේ ගල් සිතියමක මේ තරුව සටහන් වී තිබින මෙය කකුළුවා එනම් ක්‍රැබ් තාරකා රටාව ආශ්‍රිතව වාර්තාවූ සුපර් නෝවාවකි.
මේ අවදියේ සිදුවූ සිදුවීම නම් අහස නිරික්ෂනය කරමින් සිටි චීන තාරකා විද්‍යාඥයින් අහසේ ක්ෂනිකව විශාල දීප්තියක් දැකීමයි. මෙය තරුවක් මිය යන අවස්ථාවක තරුවේ ශක්තිය මුදා හරිනා සුපර් නෝවා පිපිරුමක් ලෙස නම් කෙරිණි. ඇමරිකාවේ මුල් ජනපදිකයින්ගේ ගල් සිතියමක මේ තරුව සටහන් වී තිබින මෙය කකුළුවා එනම් ක්‍රැබ් තාරකා රටාව ආශ්‍රිතව වාර්තාවූ සුපර් නෝවාවකි.
ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1540
නිකලස් කොපර්නිකස් නම් විද්‍යාඥයා විසින් විශ්වය පිළිබඳ නව අදහසක් ඉදිරිපත් කළහ.පෘථිවිය සූර්යයා වටා ගමන් කරන බව පැවසූ ඔහු ග්‍රහලෝක වල ප්‍රතිගාමී චලිතය පැහැදිලි කලහ.
නිකලස් කොපර්නිකස් නම් විද්‍යාඥයා විසින් විශ්වය පිළිබඳ නව අදහසක් ඉදිරිපත් කළහ.පෘථිවිය සූර්යයා වටා ගමන් කරන බව පැවසූ ඔහු ග්‍රහලෝක වල ප්‍රතිගාමී චලිතය පැහැදිලි කලහ.
ක්‍රිස්තුවර්ෂ 1577
ටයිකෝ බ්‍රාහේ විසින් ධූම කේතුවක් සොයා ගැනින.මෙය පෘථිවියේ සිට ඉතාමත් ඈතින් ගමන් කරන බව ඔහු පෙන්වාදුන්හ.
ටයිකෝ බ්‍රාහේ විසින් ධූම කේතුවක් සොයා ගැනින.මෙය පෘථිවියේ සිට ඉතාමත් ඈතින් ගමන් කරන බව ඔහු පෙන්වාදුන්හ.
ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1608
ඕලන්ද ජාතික ඇස් කන්නාඩි නිපදවන්නකු වූ හැන්ස් ලිපර්ෂේ දිනක් තම මේසය මත තිබු කාච දෙකක් අතට ගෙන ඒ කාච ඈත් මෑත් කරමින් ඈත ඇති දේවස්ථානයක මුදුනක් දෙස බලමින් සිටියදී ඔහු විශ්මය ජනක දෙයක් දුටුවේය. ඈත ඇති දෙවස්ථානයේ මුදුන කාච ඇත් කරන විට ළංව පෙනන බවත් ළංකල විට දුරස්ව පෙනෙන බවත් නිගමනය කළහ.මේ ක්‍රියාකාරකම හේතුවෙන් ලොව ප්‍රථම දුරේක්ෂය නිර්මාණය විය.මේ සොයා ගැනීම තාරකා විද්‍යාවේ නවතම පෙරළියක් ඇති කළහ.මේ ආරංචිය මුලු යුරෝපයම මහත් ආන්දෝලනයකට ළක් වීය.
ඕලන්ද ජාතික ඇස් කන්නාඩි නිපදවන්නකු වූ හැන්ස් ලිපර්ෂේ දිනක් තම මේසය මත තිබු කාච දෙකක් අතට ගෙන ඒ කාච ඈත් මෑත් කරමින් ඈත ඇති දේවස්ථානයක මුදුනක් දෙස බලමින් සිටියදී ඔහු විශ්මය ජනක දෙයක් දුටුවේය. ඈත ඇති දෙවස්ථානයේ මුදුන කාච ඇත් කරන විට ළංව පෙනන බවත් ළංකල විට දුරස්ව පෙනෙන බවත් නිගමනය කළහ.මේ ක්‍රියාකාරකම හේතුවෙන් ලොව ප්‍රථම දුරේක්ෂය නිර්මාණය විය.මේ සොයා ගැනීම තාරකා විද්‍යාවේ නවතම පෙරළියක් ඇති කළහ.මේ ආරංචිය මුලු යුරෝපයම මහත් ආන්දෝලනයකට ළක් වීය.
ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1609
ජර්මන් ජාතික ජොහැන්නස් කෙප්ලර් විසින් ග්‍රන්ථයක් එළිදැක්වීය. එය “නව තාරකා විද්‍යාව”(New Astronomy) නම් විය.මෙමගින් ඔහු විසින් නියම තුනක් එළිදැක්වීය.ඒවා ග්‍රහචලිත පිළිබඳ කෙප්ලර් නියම ලෙස හැදින්වේ. ග්‍රහලෝක චලනය වන්නේ වෘතාකාර මාර්ගයක නොව ඉලිප්සීය මාර්ගයක බව මොහු ප්‍රථම වරට ලොවට පැවසීය.
ජර්මන් ජාතික ජොහැන්නස් කෙප්ලර් විසින් ග්‍රන්ථයක් එළිදැක්වීය. එය “නව තාරකා විද්‍යාව”(New Astronomy) නම් විය.මෙමගින් ඔහු විසින් නියම තුනක් එළිදැක්වීය.ඒවා ග්‍රහචලිත පිළිබඳ කෙප්ලර් නියම ලෙස හැදින්වේ. ග්‍රහලෝක චලනය වන්නේ වෘතාකාර මාර්ගයක නොව ඉලිප්සීය මාර්ගයක බව මොහු ප්‍රථම වරට ලොවට පැවසීය.
Post a Comment
Post a Comment